پاراگلایدر یک ورزش محبوب و هیجان محور است که امکان تجربه  نمودن احساس پرواز آزاد را برای افراد علاقه مند فراهم میسازد. با این حال مانند هر ورزش ماجراجویانه ای،در صورت عدم رعایت اصول ایمنی ساز، دارای درصد ریسک و خطر پذیری قابل توجهی بوده و ممکن است در فقدان موارد ضمانت بخش امنیت، حوادثی رخ دهد.

زنجیره سوانح پاراگلایدر معمولاً به مجموعه ای از رویدادها یا اشتباهات اشاره دارد که در یک حادثه به اوج خود یعنی خلق حادثه می رسد. در اغلب موارد نه یک اشتباه،بلکه مجموعه‌ای از اشتباهات کوچک، تصمیم‌ها یا شرایط پیش‌بینی‌نشده ای است که با هم جمع شده و حادثه را خلق میکنند.

در اینجا چند حلقه رایج در زنجیره سوانح پاراگلایدر که در دو دهه پروازم تجربه نموده ام را،با شما به اشتراک می گذارم:

فقدان آموزش یا تجربه:

آگاهی ناکافی(یا واکنش پذیری ضعیف) می تواند منجر به عدم آمادگی خلبان برای اخذ تصمیم درست در شرایط خاص، مانند شرایط هوایی متلاطم، تغییرات غیرمنتظره باد (گاستی شدید)و افزایش امکان رخداد سانحه شود.

خرابی تجهیزات: 

این می تواند به دلیل ساختار ضعیف در انواع کم کیفیت آن ، تجهیزات دست دوم بازرسی وتایید نشده یا نگهداری ضعیف و استفاده نادرست از تجهیزات پرواز رخ دهد. به عنوان مثال: لاین ها ممکن است در هم بپیچند،کارابین ها در اثر ضربه وبرخورد با سطوح سخت استحکام لازم را از دست دهند ویا اگر بال به درستی نگهداری نشود؛ ممکن است از وسط پاره شود . به عنوان مثال خلبانان پاراترایک که در کویر و سواحل ایران پرواز میکنند به دلیل سندبلاست شدن، در مواردی حین تیک اف ،پارچه بال از بین رفته و باعث سقوط شده است . بررسی منظم لاین،کارابین  و پارچه،خلبان را از وضعیت ومیزان  سلامت وکارکرد وسیله آگاه مینماید.

تصمیم گیری ضعیف:

این ممکن است شامل تیک آف در شرایط آب و هوایی نامناسب (بسته لحظه ای گاستی) ، انتخاب مکان اشتباه برای تیک اف یا انتخاب الگو نامناسب جهت لندینگ در منطقه فرود باشد.

آموزش نادرست: 

عدم آموزش کافی و صحیح می تواند منجر به حوادث شود. این نه تنها شامل آموزش اولیه بلکه شامل آموزش و تمرین مداوم برای حفظ و بهبود مهارت های یادگرفته شده می باشد . دریافت آموزش از یک مربی  فعال و پیشرفت با سرعت مناسب در جهت  کسب تجربه های جدیدتر قبل از انجام مانورهای پیشرفته‌تر ضروریست.

رفتار ریسک پذیر:

درگیر شدن با رفتارهای مخاطره آمیز، مانند تلاش برای پرواز در شرایط چالش برانگیز فراتر از سطح مهارت فرد بخاطر تحریک دوستان همپروازی یا تحت تاثیر مشاهده کلیپ های خلبانان مطرح وصاحب تجربه در فضای مجازی، می تواند منجر به حادثه شود. اعتماد بیش از حد یا عدم پذیرش خطرات احتمالی در پرواز با پاراگلایدر می تواند خطر را به میزان قابل توجهی افزایش دهد.
مدیریت ریسک و آموزش ایمن برای شکستن زنجیره حوادث  بسیار مهم است. این شامل دریافت آموزش صحیح، استفاده از تجهیزات مناسب، ارزیابی دقیق شرایط آب و هوایی و محیطی و حفظ سلامت جسمی و روانی است. تمرین منظم و یادگیری مستمر همچنین می تواند به خلبانان کمک کند تا مهارت ها و واکنش های خود را در موقعیت های غیرمنتظره بهبود بخشند.

عوامل محیطی: 

تغییر شرایط آب و هوایی، به ویژه تغییر شاخص باد، می تواند بسیار چالش برانگیز باشد. تلاطم، حرارت سطح زمین (مناطق مقعر تر با کنتراست تیره تر )، گرادیان باد و دید ضعیف در ابر همگی  بر کنترل پایدار پاراگلایدر موثرند.  علاوه بر این، برخورد با خطوط برق، درختان یا سایر موانع می تواند خطرساز باشد.

وضعیت جسمی و روحی: 

خستگی، استرس یا حواس پرتی می تواند بر عملکرد خلبان تأثیر بگذارد. اعتماد به نفس بیش از حد نیز می تواند منجر به افزایش ریسک و تهدیدات مرتبط با سوانح خلبانان پاراگلایدر ، از جمله آسیب و نقص جسمی، ضربه و شوک روحی روانی یا حتی مرگ شود. علاوه بر این، چنین حوادثی می تواند منجر به هزینه های مالی قابل توجهی از جمله تحمیل صورت حساب های پزشکی سنگین ، جایگزینی تجهیزات ضعیفتر به علت چالش های مالی درمان در سال های بعد شود.

درک این زنجیره حوادث  برای کاهش خطرات در پاراگلایدر بسیار مهم است. خلبانان عزیز، با اتخاذ تصمیمات صحیح، نگهداری مناسب و بازرسی تجهیزات، آموزش درست واصولی، یادگیری بینش شناخت شرایط آب و هوایی لازم جهت پرواز ایمن و درک خطرات مذکور می توانند زنجیره حوادث را قطع نموده و همگی از پروازی ایمن وفرح بخش لذت ببرند.

به امید پرواز های گسترده و ایمن برای تک تک شما علاقه مندان و مشتاقان آسمان سرزمینمان ایران 🪂